Evet, PlayStation Exclusive olarak heyecanla beklediğimiz Rise of the Ronin nihayet çıktı. Heyecanlıydık çünkü daha evvel Sekiro: Shadows Die Twice ile bizleri Sengoku periyoduna götüren, akabinde da Ghost of Tsushima ile Moğol istilası ile baş başa bırakan Sony, Rise of the Ronin ile bizleri bir kere daha Japonya’ya, lakin bu sefer 19’uncu yüzyıla götürecek ve siyasi çalkantılar ortasında bir Ronin olma uğraşının ortasına atacaktı. Şimdilik PlayStation’a özel olarak raflarda yer alan Rise of the Ronin, muhtemelen başka Sony PlayStation oyunları üzere çok geç kalmadan PC platformundaki yerini de alacaktır. Çünkü çok başarılı bir üretim ve öte yandan oyun severlere Japonya’nın tarihi hakkında değerli bilgiler de veriyor.
Rise of the Ronin, Bakumatsu olarak bilinen 19’ıncı yüzyıl Japonya’sında geçiyor. Bakumatsu, Edo devrinin son yıllarını kapsayan bir süreç ve ülkenin tarihi açıdan değerli bir yol ayrımına işaret ediyor. Dış dünyadan yalnızlaşma siyasetinden vazgeçmenin ve ülkenin memleketler arası ticarete açılmasının eşiğinde olan Japonya’da, Ishin Shishi isimli imparator yanlısı milliyetçiler ve Shinsengumi isimli şogunluk güçleri ortasında başlayan çatışma, bugün bildiğimiz Japonya’nın oluşum sürecinin fitilini ateşlerken, Rise of the Ronin’de biz de bu sürece dahil oluyor ve kendimizi sahiden yaşanmış olayların içinde, gerekten yaşamış olan tarihî karakterlerin ortasında buluyor ve hatta yer yer onlarla da oynayarak tarihin akışına bir manada taraf veriyoruz. Pekala, bu süreçte siz, şogunluk zıddı mı olacaksınız, yoksa kılıcı keskin destekçilerden biri mi? Rise of the Ronin işte size bu seçimi sunuyor.
Rise of the Ronin, tüm bu düzensizliğin içinde kendini bulan iki kardeşin birbirinden başka düşmesiyle başlıyor. Şogunluğa bu nedenle güdümlü olduğunuz haliyle başlayan öykü sizi farklı yol ayrımlarına sürüklüyor ve kendinizi nerede göreceğiniz, nereye yakın hissedeceğiniz büsbütün size bırakılmış durumda. Bu seçim olayını ziyadesiyle sevmekle birlikte daha fazla sevdiğimiz kısım, bu seçimin öykünün işleyişi ile iç içe geçirilmiş olması oldu aslında. Oyunda karşılaştığınız karakterlerle girdiğiniz diyaloglar sonucunda farklı bağlar kuruyor ve fikirlerinize, söylemlerinize nazaran kendinizin ve ülkenizin yazgısını belirliyorsunuz. Bu manada sahiden takdiri hak ediyor Team Ninja. Bu ortada oyunun geliştirici takımı Team Ninja’yı daha evvelce Nioh, Ninja Gaiden ve Dead or Alive serilerinden tanıyoruz. Yani rüştünü ispatlamış bir takım. Fakat Rise of the Ronin ile yeni bir şeyler deniyorlar. O da oyunun Açık Dünya konseptinde işlenmiş olması.
Evet, Rise of the Ronin’de ana kıssa kolunda ilerleyeceğiniz üzere yerine getirmeniz gereken pek çok yan misyon de yer alıyor. Farklı kentlerde geçen öykü boyunca özgürlüğüne kavuşturmanız gereken Japon köyleri, ibadet etmeniz gereken tapınaklar, kurtarmanız gereken mevtin kıyısındaki köylüler, toplamanız gereken materyaller, çekmeniz gereken fotoğraflar ve sevmeniz gereken kediler… Evet, kediler bu oyunda kıymetli bir yer ediniyor ve bu kedileri sevmeniz -köpeklere de bağış yapmanız- gerekiyor. Kaldı ki, oyunda en takdir ettiğimiz kısımlardan biri de hayvanlara gösterilen hürmete ait. Hayvanlardan loot yaparken yanından geçerken almanız gerekeni alıyorsunuz; öldürmenize gerek yok. Japon kültüründe tabiata hürmet, yalnızca bir hareket değil, bir fikir biçimi ve ömür biçimi olurken, oyunun bunu gösteriş biçimi çok güzelimize gitti. Elbette kedileri boşuna sevmiyorsunuz bu ortada. Her sevdiğiniz kedi aslında sizin Usugumo Dayu ile bağınızı kuvvetlendiriyor. Şayet yeteri kadar kedi toplayabilir ve Usugumo Dayu’ya biraz ilgi alaka gösterirseniz, onunla “Örtülü Yemin” bile edebilirsiniz. Natürel ki bunun için onunla aranızdaki bağ düzeyini “Kader” düzeyine ulaştırmanız gerekiyor.
Evet, oyunun bu manada romantik tarafı da var, lakin aklınız çabucak muzipliğe çalışmasın, bu mevzuyu boşa anlatmadık. Oyunun temeli, öteki karakterlerle kurduğunuz bağlara dayanıyor. Karşılaştığınız karakterlerle olan bağlarınızı kuvvetlendirerek çeşitli yararlar sağlayabiliyorsunuz. Bu silah kullanma hünerleri oluyor, yeni karakter düzeylerinin anahtarları oluyor ve pek doğal ki bu karakterlerin kıssalarının gidişatı da buna dayanıyor. Karakterlerle olan bağınızı kuvvetlendirmek için yalnızca sohbet etmeniz yetmiyor, onlara ilgi duydukları ikramları vermeniz de gerekiyor bu ortada.
Rise of the Ronin öyküden kopmamanız ismine sizi daima ana misyonları takip etmeniz gerektiği konusunda ısrarcı davranıyor üzere durabilir ama yan misyonları yapmanız hem ferdî gelişiminizi tamamlamanız hem de etraf halkı ve bölgelerle olan bağınızı kuvvetlendirmeniz ismine çok kıymetli. Aslında haritayı açıp baktığınızda yapılacak tonlarca şey görüyorsunuz ve şayet açık dünya oyunlarını seviyor ve bölgeleri yüzde 100’e ulaştırmayı seviyorsanız bunun için en uygun oyunlardan biri Rise of the Ronin. Ha, gerçi bu türlü bakıldığında haritası simgelerle süslü Ubisoft oyunlarından farksız olduğunu söyleyebiliriz Ronin’in. Çünkü bir noktadan sonra artık bu yan vazifeler tekrara düşüyor ve yalnızca el oyalıyor; lakin yeniden de bu, bir oyun oturumunda yalnızca bu simgelerin yanına check işareti atmak için oyunun başına oturmak isteyeceğiniz gerçeğini değiştirmiyor. Yani oyunun kendini oynatmayı sevdirdiğini söyleyebiliriz ve bunu da pek alışılmış ki gerek teması gerek temanın işleniş biçimi gerekse de dövüş sistemiyle yapıyor.
Şimdi yavaş yavaş dövüş sistemine gelirken, başta şunu söylememiz lazım: Rise of the Ronin, kombat aksiyonuyla ne bir Sekiro, ne de bir Ghost of Tsushima. Her iki oyunu da severek oynamış biri olarak rahatlıkla söyleyebiliriz ki, Rise of the Ronin’in dövüş mekaniğinin tatmin duygusu bu iki üretimin arkasında kalıyor. Elbette verdiğimiz bu iki örnek sahiden eline su dökülmesi sıkıntı üretimler. Ha, dövüş mekanikleri berbat mü ya da kombo düzeyleri yetersiz mi? Hayır, değil. Tersine epeyce çeşitli ve yapı olarak Ghost of Tsushima’ya yakın. Ama daha aksiyonvari bir haz veriyor. Oyunun zorluk düzeyi de çok yüksek değil esasen. Şayet bağlarınızı kuvvetli fiyat, hünerlerinizi geliştirirseniz, boss’lara Alacakaranlık zorluk düzeyinde rahatlıkla baş tutabiliyorsunuz ki bu oyunu biraz daha tatlı hale getiriyor. Bilhassa dövüşlerde Karşıçakım (parry) yaptığınızda aldığınız haz güzel hissettiriyor.
Rise of the Ronin’de ana silahınızı oyunun başında seçiyor üzere olsanız da aslında sonradan değiştirebiliyorsunuz. (Tıpkı oyunun başındaki karakter yaratma ekranında olduğu üzere. Bu ortada Rise of the Ronin karakter yaratma ekranıyla sahiden geniş seçenekler sunuyor. Yalnızca buna bile saatlerinizi harcayabilirsiniz.) Katana, Odachi, Spear üzere ana silahların yanı sıra Shuriken, yay, tabanca, tüfek ve hatta alev tüfeği üzere yan silahlarınız da var. Yani geniş bir silah yelpazesi mevcut. Ana silahınızla işleyebileceğiniz farklı dövüş şekilleri da bulunuyor. Bu ekollerden üç adedini seçip dövüş esnasında karşınızdaki düşmana nazaran değiştirmeniz gerekiyor ki zayıflıklarınızı ortadan kaldırabilin. Hatta bunlar ortasında seri geçiş yaparak ek kombolar da yapabiliyorsunuz ve bu da oynanış keyfini artırıyor. Dolayısı ile dövüş esnasında rakibi daima bir ölçüp tartma hadisesi olduğu üzere, çevresel faktörleri de kendinize avantaj sağlayacak biçimde kullanabiliyorsunuz. Ha, ben kimseye ziyan vermeyeceğim derseniz, o da mümkün, hatta oyun bir noktada buna da teşvik ediyor. Bu noktada silahınızın tahta versiyonunu edinebilir ve rakiplerinize gerek bunlarla gerek çıplak ellerle de saldırabilir ve dövüş yeteneklerinizi sergileyebilirsiniz. Bu ortada seçtiğiniz ana silahı vakit zaman değiştirmenizi öneririz. Yani katana ile başladıysanız tüm oyun boyunca katanadan devam etmeyin bizce. Bilhassa büyük Çin kılıcını kesinlikle denemenizi öneriyoruz; meczup üzere kombolar yapabiliyorsunuz ve dövüşler daha da renkleniyor.
Oyunun dövüş mekaniğinde kıymetli noktalardan bir oburu ise Ki enerjiniz. Yaptığınız her bir hücum Ki gücü harcıyor ve bu tükendiğinde akına açık hale geliyorsunuz. O nedenle dövüş sekanslarında bunu müdafaanız ve en az güç harcayacak halde saldırmanız elzem. Bu noktada bir ipucu: Karşıçakımın da kâfi olmadığı durumlarda ataklarınız sonrasında Yalım Çakımı metodunu kullanıp kılıcınızı kandan temizleyerek harcadığınız Ki gücünün bir kısmını geri kazanabilirsiniz. Yalım Çakımı tekniğini ise, oyundaki hünerlerinizi geliştirerek öğreniyorsunuz ki, oyunun pek natürel ki bir yetenek ağacı mevcut.
Oyunda misyonları yerine getirdikçe düzey atlıyorsunuz ve buna bağlı olarak yetenek puanları topluyorsunuz. Bunlarla da yetenek ağacında, Kuvvet, Çeviklik, Karizma ve Zeka olarak 4 farklı koldaki becerilere harcıyorsunuz. Fakat bunlardan kimilerinin kilidini açmanız için öyküde ilerlemeniz ve karakterlerle kurduğunuz bağ düzeylerini yükseltmelisiniz.
Bunların yanı sıra loot ve envanter sisteminden de bahsedelim. Her girdiğiniz dövüşten, her yaptığınız misyondan, her kurtardığınız köy yahut köylüden sonra envanterinize çok sayıda malzeme giriyor. Bunlardan kıymetli mertebede olanları kullanmayı tercih ediyor, birçoklarını ise satıyor yahut parçalıyorsunuz. Bunları satmak ve parçalamak ortasında istikrar kurmanız yeni ekipmanlar almak ya da mevcut ekipmanınızı geliştirmeniz ismine kıymetli. Etraftaki karaborsacı, eczacı ya da demirci üzere NPC’ler size silah, ilaç, kılık kıyafet sağlamakta yardımcı olduğu üzere, ihtiyaçlarınızdan kimilerini topladıklarınızla üretmeniz konusunda da yardım sağlıyorlar. Bu ortada hakikaten çok sayıda kılıç ve kıyafet öğesi düşüyor; ortalarında kaybolacağınıza eminiz, lakin bunların pek birden fazla da parçalamak yahut satmak dışında işinize yaramıyor. Yani hammadde konusunda düşünceniz yok.
Hazır NPC’lerden bahsetmişken, şuna da değinmek gerekli: Oyunda bağ kurduğunuz karakterler, takip ettiğiniz kıssa içinde girdiğiniz vazifelerde yanınızda olabiliyor. Kimi misyonlara bazen iki kişi bazen üç kişi dalıyorsunuz. Bize nazaran bunun hem avantajı hem dezavantajı oluyor. Avantajı, onları da oynayabiliyor ve yeteneklerini sergileyebiliyor oluşumuz olurken, yaralandığımızda da bizi hayata tutundurabiliyor olmaları. Dezavantajı ise, daima ayak altında olmaları, yer yer odağınızı kaybetmenize sebep olmaları.
Oyunda zımnilik de mümkün. Hatta suikast seçenekleri de ek edilmiş. (Bu ortada bilhassa Igashichi Iizuka ile tanıştıktan sonra elde edeceğiniz kanatlarınızla süzülürken düşmanın üzerine çökme mekaniği fevkalade.) Fakat tam saklılık temalı saldırıyı benimsemişken, tam suikast yapıcakken hoop ortalık karışıyor; yanınızdaki NPC’nin düşman tarafından görülüp dövüşe girişmesi tüm keyfinizi kaçırabiliyor. Madem bu türlü bir anlayış var, keşke buyruk mekaniği de ek edilseymiş. Böylelikle ortaya daha organize taarruzlar çıkabilirdi ve bu karmaşa yaşanmazdı diye düşünüyoruz.
Evet, bazen nitekim bu karakterlerin olaya dahil olması, iki ayağınızı bir pabuca sokabiliyor. Fakat karakterler ortasında süratli geçiş yapmayı becerebilirseniz size avantaj da yaratabiliyor. Bu bahiste ikilime düştük diyebiliriz.
Yapay zekaya ait bir öteki nokta da vakit zaman çuvallayabilmesine yönelik. Birtakım misyonlarda düşman köyünde iki adım ötede biriyle kıran kırana bir dövüşe tutuşmuşken, çabucak yanındaki dönüp bakmayabiliyor yahut biri başına sağlam bir ok yedikten sonra sizi aramayı kesebiliyor.
Diğer yandan oyunun çevrim içi takviyesi sayesinde birtakım misyonları arkadaşlarınızla birlikte oynayabiliyorsunuz yahut haritada dolanırken bir anda karşınıza alakasız “gerçek” bir oyuncu çıkabiliyor ve ona meydan okuyabiliyorsunuz.
Bunlara ek olarak oyunda Ruh Seyri isminde bir olay da var. Oyunda belirli bir mühlet ilerledikten sonra açılan Ruh Seyri, oyun uzunluğu bulunduğunuz tercihleri değiştirebilmeniz ve tamamladığınız vazifeleri tekrarlayabilmeniz ismine yerleştirilmiş bir özellik. Tıpkı vakitte bununla oyundaki kentler ortasında da dolaşabiliyorsunuz. Ha, elbette oyunda bir süratli seyahat aksiyonu var ve bu sahiden çok süratli gerçekleşiyor. Böylelikle tüm haritayı at sırtında dolaşmanız gerekmiyor.
Rise of the Ronin’in görsel dünyasından bahsetmemiz gerekirse, sizi atmosferi solumaya ittiğini söyleyebiliriz. Lakin bunu maalesef PlayStation 5 standardında yapamıyor. O manada görsel açıdan çok etkileyici bir üretim olduğunu söyleyemeyiz, Assassin’s Creedvari bir yanı var.
Son olarak oyunda Türkçe altyazı dayanağı olduğunu ve bu sayede Japonca seslendirme / Türkçe altyazı biçiminde oynadığınızda oyunun atmosferine rahatça girebildiğinizi de söylememiz lazım.
Sonuç
Evet, ve sonuç… Rise of the Ronin, yarattığı tarihi atmosfer ile heyecan verici bir imal. Bunun sunum noktasında da sorunu yok, sizi oyunu oynamaya ve kıssanın sonunu görmeye teşvik ettiği üzere iç içe geçen seçimlerinizi değiştirmeniz konusunda da önayak oluyor. Suratını Ghost of Tsushima ile alamayan ve açık dünya oyunlarından hoşlananları peşinden sürükleyecek bir imal olmuş. Team Ninja işini uygun yapmış ve bu tipe âlâ bir girişte bulunmuş. Oyunda 60 saati devirmiş ve devamı için de hala istekli olarak şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Rise of the Ronin, birtakım eksikliklerine karşın baht verilmesi gereken bir üretim, keyifli vakit geçireceğiniz kesinlikle.
CHIP Notu: 85
KÜNYE
Geliştirici: Team Ninja Yayıncı: Sony Interactive Entertainment Tür: Aksiyon – RPG Platform: PlayStation 5 Web: https://www.playstation.com/en-tr/games/rise-of-the-ronin/
News
