Mersin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nde ziraî eserlerde kuraklığa karşı kullanılmak üzere hidrojel üretildi. Akdeniz bölgesindeki ülkelerin ortak bir projesi kapsamında yapılan çalışma, üzüm bağlarını kuraklığa karşı müdafaayı hedefliyor.
“İklim Değişikliğiyle Karşı Karşıya Olan Akdeniz Üzüm Bağlarının Biyolojik İdaresi ve Korunması İçin Ekolojik Araştırma” başlıklı TÜBİTAK takviyeli milletlerarası bir proje hazırlandı. Mersin Üniversitesi (MEÜ) Mühendislik Fakültesi Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yağmur Uysal’ın yürüttüğü proje, Akdeniz ülkeleri milletlerarası ortak projelerini destekleyen PRIMA (Partnership for Research and Innovation in the Mediterranean Area) programı kapsamına da kabul edildi. Kısa adı VINEPROTECT olan bu proje kapsamında Portekiz, İtalya, Fas ve Türkiye’deki üniversiteler çalışmalar yapıyor. Türkiye ayağını yöneten Mersin Üniversitesi’ndeki grup, su azlığı ve kuraklık karşısında üzüm bağlarına yönelik tedbir almak ismine hidrojel üretti. Hidrojel, iklim değişikliğine bağlı su kaynaklarının azalması ve kuraklığa sebep olması münasebetiyle üzüm bağlarının direncini artırmayı sağlıyor.
Prof. Dr. Yağmur Uysal, “Hidrojelleri laboratuvarımızda üretiyoruz. Bu hidrojeller toprağa verildiğinde toprakta su tutma kapasitesini arttırıyor. Zira kendisi boncuk yapısındadır. Şişebilir özellik göstermektedir. Suyu aldığı vakit şişer ve vakitle kendisi suyunu yavaşça verir. Tekrar su aldığı vakit tekrar şişer ancak bu süreci daima olarak gerçekleştirebildiği için tarım eserlerini sıklıkla sulamak zorunda kalmazsınız. Münasebetiyle sulama sıklığını azaltmak demek, sulama suyuna olan muhtaçlığını azaltmak manasına geliyor. Zira çiftçilerimiz zati sulamada büyük bir sorun çekiyorlar. Bunu yalnızca asmalara değil, bütün ziraî eserlere uygulayabiliriz. Proje kapsamında üniversite içinde oluşturulan alanda saksılar üzerinde denemeler gerçekleştirdik ve çalışma sonunda sulamaya muhtaçlığın azaldığını gördük. Saksılardaki asmaların kollarını kış periyodunda budadık ve bunları biyokömür tekniğiyle kömürleştirdik. Ürettiğimiz kömürü bu hidrojellerin içine ekliyoruz. Bizim ürettiğimiz hidrojeller ismi verilen polimerik bir gereçtir. Budama atıklarını kömürleştirip içine verdiğimiz için kömür içeren boncuklar aslında bunlar. Bunun şöyle bir katkısı oluyor; siz ziraî ve budama atıklarınızı tekrar pahalı bir esere dönüştürmüş oluyorsunuz. Kömüre dönüştürüyorsunuz. Kömür doğal olarak yer kabuğundan çıkarılıyor ancak biz bunu kısa bir mühlet içinde laboratuvarımızda tıpkı özellikte bir biyokömür dediğimiz materyale sentezleyerek hidrojellerin içine veriyoruz. Bunun sebebi nedir? Sıfır atık yaklaşımıyla ziraî atıkları azaltmak ve toprağımızda karbon içeriğini artırmaktır” formunda konuştu.
hidrojel
GERÇEK ÜZÜM BAĞLARINA DA UYGULANACAK
Üniversitede saksılarda yetiştirilen üzümler üzerinde olağan sulama şartları, orta kuraklık ve kuraklık şartlarında denemeler yapıldı ve başarılı sonuçlar elde edildi. Uzun mühlet su verilmediği vakitlerde dahi üzümlerin kurumadığı gözlemlendi.
Prof. Dr. Uysal, “Ürettiğimiz hidrojeller doğal ve rastgele bir zehirli tesiri bulunmuyor. Çalışmanın yaygın tesirini artırmak için gerçek üzüm bağlarında da uygulanması gerekiyor. Hazırladığımız hidrojellerin Fas, Portekiz ve Türkiye’deki asma bağlarında denemesi yapılacak” dedi.
hidrojel
Projede araştırmacı olarak yer alan Doç. Dr. Zeynep Görkem Doğaroğlu ise “Ürettiğimiz hidrojellerin yaygın tesirini artırarak üreticilere ulaşmayı hedefliyoruz. Hem ekonomik hem de tabiat dostu. Münasebetiyle epey avantajlı bir sistem” formunda konuştu.
News
