Aynı anne babadan olan ve ortalarında hem can hem de kan bağı bulunan kardeşler ortasında yaşanan ufak tefek sürtüşmeler her ne kadar olağan karşılansa da anne babaların halleri kardeşlerin ortasındaki bağın şekillenmesinde bir epey tesirlidir. Bilhassa kardeşler ortasında yapılan kıyaslama, ortalarındaki bağın zedelenmesinde bir oldukça tesirli olmaktadır. Pekala Kıyaslamanın çocuklar üzerindeki tesiri nedir?
Küçüklüğünüze şöyle bir gidin… Birçoğumuzun aklına küçüklükte kardeşlerimizle ettiğimiz arbedeler, sürtüşmeler yahut tartışmalar gelmiştir. Ama her ne kadar arbede etsek de kardeş denilince akan suların durulduğu da bilinir. Zira kardeşlik, insanın hayatındaki en kıymetli olguların başında gelir. Kardeşler ortasında yaşanan bazen tartışmalar bazense arbedeler her ne kadar anlık olarak geçip gitse de kimi durumlarda ebeveynlerin gösterdiği tavırlar çocuklar üzerinde farklı tesir ve hislere sebep olabilmektedir. Bilhassa anne babaların, kardeşler üzerinden yaptıkları kıyaslamalar bu hislerin ileriye taşınmasına sebep olarak çocuklarda kıskançlık ve öfke gibi geçirilmesi sıkıntı hisleri ortaya çıkarabiliyor.
KIYASLAMANIN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ!
Anne babaların kardeşler üzerinden birini onaylayarak yaptığı kıyaslama ve birini başkasına tercih ettiğini göstermesi kıyaslamaya maruz kalan çocuk için hayli zorlayıcı bir durumu oluşturmaktadır. Anne babalarının ilettikleri hislerin altında kalan çocuklar, istikrarlarını sağlayamaz ve bunun sonucunda o an yaşadıkları öfkeleri öbür yerden çıkarma eğilimiz gösterirler. Kardeşler ortasında kıyaslama yapmak ortalarındaki rekabet hissini açığa çıkarak çocukların kardeşlerine karşı olumsuz hisler beslemesine sebebiyet verebilir.
Birçok anne baba kıyaslamayı çocuklarını motive etmek maksadıyla yaptıklarını söylese de kıyaslama biçiminde yapılan bu‘iyi niyetli benzetmeler’ çocukların özgüvenlerinde düşüş yaşanmasına sebep olur. Ebeveynler tarafından yapılan bu kıyaslamalar çocukların bilhassa okul hayatında muvaffakiyetten fazla başarısızlığı beraberinde getirir. Zira kardeşiyle kıyaslanan çocukta; eksiklik, yetersizlik ve aşağılık duygularını ortaya çıkarır. Kardeşi ile ortasında yapılan kıyaslama ikili rekabetin ortaya çıkmasına sebep olur. Bunun yerine çocuklara ferdî olarak maksatlar konularak bu maksatlar doğrultusunda başarılı olmalarını sağlamak ve bu gayeleri çocuklara aktarmak asıl hakikat yol olacaktır.
Kardeşler ortası kıyaslama çocukları nasıl etkiliyor
Kardeşler ortası kıyaslama temeli: “Sen daha…” ile başlayan cümleler
Çocukların kıskançlık üzere ağır ve güçlü hisleri anne ve babalardan öğrendiğini ve şayet ebeveynler bu duyguyu yönetmek konusunda çocuğa rehber olamazsa kardeş kıskançlığının ortaya çıktığını aktaran Uzman Klinik Psikolog Seda Aydoğdu, kardeşler ortasında yapılan kıyaslamanın çocuklar üzerindeki tesirini şöyle açıklıyor:
“Anne ve babalar her vakit kapsayıcı ve dönüştürücü olabilmeye çalışmalıdır. Kardeşler ortası bağlantıların sağlıklı bir düzlem içerisinde yürütülmesi anne ve babanın ortak tavırları ve yönlendirmeleriyle olacaktır.”
Sen daha tatlısın, sen daha akıllısın, sen daha yaramazsın… Farkında ya da olmadan kardeşler ortasında bu tıp kıyaslamalar olabiliyor. Çocuğun sahip olduğu sevgi ve ilginin elinden alınıp yeni gelene verildiğini görmesi bir yana, çocuklar ‘abi ve abla’ olarak da tanımlanarak yesyeni sorumluluklarla da karşı karşıya kalıyorlar.”
Kardeşler ortasında bunları sakın yapmayın
Kıyaslamanın çocuklarda kıskançlığı da tetiklediğine vurgu yapan Aydoğdu şöyle devam ediyor:
“Uyması gereken ve uyamadığında ‘ablalar/abiler bu türlü yapmaz’ diye eleştirilmesi çocuğun sahip olduğu kıskançlığın denetimsiz bir formda ortaya çıkmasına sebep olacaktır.
Zaman içerisinde bu durum öfke sorunları, kendine ve etrafına ziyan verme, karşı olma, ters reaksiyon geliştirme üzere meselelere yol açabiliyor. Bunların yanı sıra içe kapanma, düşük öz itimat ve gerileme olarak tanımladığımız yaşından daha bebeksi davranışların da (mesela alt ıslatma, tekrar göğüs emmek isteme, parmak emme, bebeksi konuşmalar gibi) görülme ihtimali oluyor.”
News
