Çoğu araba tutkunu için hakikaten otomobil kullanmak demek, ayağın altında üç pedal ve elinin altında bir vites topuzu bulunması demektir. Lakin gerçek şu ki, artık neredeyse tüm araçlar yalnızca otomatik vites ile satılıyor ve düz vites tutkunları bu durumdan hayli şikayetçi.
Örneğin İsviçre gazetesi Neue Zürcher Zeitung’un Alman otomotiv muharriri, “debriyaj ve vites kolunun eski hoş günlerine hürmet duruşu” başlıklı içten yazısında hüzünlü bir lisan kullanıyor. Müellif, yazısında “Bir spor arabayla virajlı yollarda yüksek süratlerde ilerlemekten daha büyük bir zevk ne olabilir? Hızlan, virajdan evvel vites küçült, dön, tekrar vites büyüt ve uçup git” sözlerini kullanıyor.
CNN’de yayınlanan bir değerlendirmeye nazaran, Avrupa’da olduğu üzere, ABD’de de manuel sürüşü tercih eden, genç bir demografik küme var. Z neslinin daktilolara ve eski fotoğraf makinelerine olan ilgisi üzere, bunu retro olarak tanımlıyorlar. Bu sürüşün gerçek bir yanı olduğunu düşünüyorlar: Otomatik vitesin şoför ile araç ortasında ortadan kaldırdığı bir bağ.
Evet, düz vitesin günleri sayılı…
Yine de kabul etmeliyiz ki manuel şanzımanların, ya da düz vitesin günleri süratle sona eriyor. Ve tekrar kabul etmeliyiz ki, bugünün otomatik vitesleri, neredeyse düz vitesi aratmayacak kadar gelişmiş durumda.
Düz vitesin otomatiğe nazaran sık sık tekrarlanan avantajları, bugün için pek geçerli değil. Yirminci yüzyılda görüş, düz viteslerin otomatiklerden daha fazla vitesi olduğu için, beş vitesli bir araç kullanmanın motoru daha verimli çalıştıracağı ve böylelikle depoyu daha fazla dolduracağı istikametindeydi. Lakin teknoloji ilerledi ve dokuz vitesli otomatik şanzımanlar yaygınlaştı. Bu vitesler, düz vitesli muadillerine nazaran daha uygun menzil ve daha süratli sürüş sağlıyor. Otomatik vitesler araç için hakikat vitesi, çoklukla de mümkün olan en yüksek vitesi seçiyor. Ortalama bir manuel şoför ise her vakit bu kadar mahir olamaz. Otomatik vitesler, istisnaları saymazsak yanlışsız vitesi seçerek daha az yakıt tükettiği üzere tasarruf sağlar ve daha az emisyon yayar. Başka bir deyişle, otomatik vites çok fazla yakıt tüketimine yol açar anlayışı bugün için pek geçerli değil.
Elektrikli araçlar ve vites
Bu ortada elektrikli araçlarda da vites sistemleri bulunduğunu belirtelim; enerjiyi motordan tekerleklere ileten tek süratli bir şanzıman… Fakat tek bir vites olduğu için, ne otomatik ne de manuel olarak vites değiştirme kelam konusu değil. Vites değiştirmeyi seven tutkunlar için, elektrikli araçların daha yüksek suratlara çıkarken çıkardığı vınlama sesi muhtemelen onları otomatiklerden daha fazla rahatsız ediyor.
Yine de debriyaj ve vites kolu olmadan yapamayan şoförler için Toyota, birtakım elektrikli araç modelleri için gerçekçi bir his veren düzmece bir manuel şanzıman geliştiriyor. Lakin bu, araba tutkunlarını ne kadar şad eder vakti gelince göreceğiz.
News
