Kosta Rika’nın Venecia bölgesindeki Recreo Verde turizm kompleksinde yer alan Mevt Mağarası, birinci bakışta çok da tehlikeli olmayan sıradan bir mağaraya benzeyebilir. Fakat girişinde kafatası ve çapraz kemik çizimleriyle süslenmiş bir “Tehlike! Bu noktadan sonraya geçilmez” ikazını görünce, aslında o kadar da sıradan bir mağara olmadığını anlayabiliyoruz.
Yaklaşık 2 metre derinliğinde ve 3 metre uzunluğunda olan bu mağara, içine giren her canlıyı anında öldürebiliyor. Fakat bu, bahadır kaşifleri toplumsal medya görüntüleri oluşturmak için alanı ziyaret etmekten caydırmıyor.
Birkaç yıl evvel bölgeyi ziyaret eden Belçikalı mağara kaşifi Guy van Rentergem’in söylediğine nazaran burada değerli ölçüde karbondioksit (CO2) bulunuyor. Hatta mağara içindeki gaz düzeyleri o kadar yüksek ki, neredeyse anında şuur kaybına ve akabinde nefes almanın durmasına neden olabilir.
Neyse ki mağara birden fazla insanın sığamayacağı kadar küçük olduğu ve etrafındaki tabelalar kâfi ikaz sağladığı için ekseriyetle bir sorun yaşanmıyor. Fakat yılanlar, kuşlar, kemirgenler ve başka küçük canlılar, tahminen de yiyecek aramak için farkında olmadan mağaranın içine girdikten sonra süratle hayatlarını kaybediyor.
Van Rentergem, “Bu çok küçük bir mağara, fakat mağaranın gerisindeki uzak yarıktan kıymetli ölçüde karbondioksit gazı sızıntısı olması alışılmadık bir durum” diyor. Söylediğine nazaran yarıktan atmosfere her saat yaklaşık 30 kg karbondioksit yayılıyor ve bu da ortalama bir arabanın 256 km ilerlemesine denk bir ölçü manasına geliyor: “Bu, bir yılda 263 ton karbondioksit yahut bir arabanın 2,2 milyon km, yani Dünya’nın etrafını 56 defa turlamasına muadildir.”
Van Rentergem gazın volkanik kökenli olduğunu kestirim ediyor olsa da kaynağının tam olarak ne olduğu muhakkak değil.
Van Rentergem’in takımının bir üyesi, Vefat Mağarası’nı ziyareti sırasında girişe yanan bir meşale tutarak mağaranın gücünü gösteriyor. Meşalenin alevi, etrafındaki oksijenin yerini süratli bir biçimde CO2 alırken yalnızca birkaç saniye sonra sönüyor.
İtalyan araştırmacılar tarafından 2022’de yapılan farklı bir araştırma, doğal mağaraların bilhassa “tehlikeli CO2 birikimlerine” eğilimli olduğuna dikkat çekti. Bunun nedeni “jeojenik” CO2’nin, yani Dünya’nın jeolojik süreçlerinden gelen CO2’nin atmosfere salınmasını sağlamasıdır.
Çalışmanın müellifleri, “Atmosferik CO2 konsantrasyonları doğal mağaraların içinde yüksek düzeylere ulaşabilir, bu da yeraltı ortamını sık sık kullanan beşerler için de tehlikeli bir durumu temsil eder” dedi.
News
